Sektör mensupları, damga vergisi tatili ve işten çıkarılma engellerinin uzatılmasının piyasaya olumlu etki ettiğini belirtti.

Piyasa uzmanları, damga vergisi tatili ve işten çıkarılma engellerinin uzatılmasının pazara yeni bir soluk getirerek konut piyasasındaki fiyatlara güçlü bir artış şeklinde yansıdığını belirttiler.

Piyasanın önde gelen emlak firmalarından Knight Frank, bütçenin revizyonu neticesinde değişen “konut piyasası görünümünün” ardından, 2021’de Birleşik Krallık’ta yıllık konut fiyatı artışı Ocak ayı tahminini sıfırdan %5’e yükseltti.

Greater London ev fiyatlarındaki artış, geçen yıl İngiltere genelinin gerisinde kaldı. Ancak, firmanın daha önceki %1’lik tahmininin aksine, bu yıl %4 artması beklendiği açıklandı.

Bununla birlikte, Knight Frank, uluslararası seyahat kısıtlamalarının ne zaman ve nasıl gevşetileceğine dair belirsizlik devam ediyor. Bunun da Londra’nın merkezindeki daha pahalı, “birinci sınıf” diye ifade edilebilecek mülklerin fiyatlarına olan etkisi de öyle. Firma, bu nedenden ötürü 2021 tahminini %3’ten %2’ye düşürdüğünü konusunda uyardı. Ayrıca, yabancı alıcılar 1 Nisan’dan itibaren İngiltere ve Kuzey İrlanda’daki ev alımlarında %2 ek vergi ödemek zorunda kalacaklar.

Konut piyasası, Mayıs 2020’deki kısıtlı yeniden açılma ve Temmuz ayında açıklanan İngiltere ve Kuzey İrlanda’daki £500.000’a kadar konut alımlarındaki geçici damga vergisi tatiliyle birlikte bir canlılık yaşadı. Ülke genelinde fiyatlar, yıllık %7,3 artışla 2020’de altı yılın en yüksek seviyesine ulaştı.

Ancak, hem alıcılar, hem de emlak acentelerinin endişeleri de yok değil. Vergi tatilinin bitim tarihinin keskin piyasa değişimine neden olabileceği endişelerini dile getirdiler. 31 Mart vergi tatili son tarihini kaçıracak alıcıların, karşı karşıya kalacakları ek vergiyi karşılayamayacaklarından ötürü, piyasada bir terse dönüş olabileceğinden endişe duyuluyor.

Şansölye Rishi Sunak, geçen hafta vergi tatili süresini üç ay uzatıp, sonrasında da kademeli bir üç aylık muafiyetle Ekim ayında normal vergilere dönüleceğini açıkladı.

Knight Frank’ın Birleşik Krallık konut araştırma başkanı Tom Bill, bu şekilde takvimlendirilmiş bir vergi tatili uzatımının başkent dışındaki bölgelerde daha yüksek fiyat artışına yol açarken, “daha düşük fiyatlı bölgelerde Eylül sonuna kadar daha istikrarlı bir şekilde” artıracağını söyledi.

Emlak firması Savills, bu hafta yayınladığı piyasa raporunda, daha önceki sıfır büyüme tahminlerinin aksine Birleşik Krallık’ta ortalama konut fiyatı artışını 2021’de yıllık %4 artacak şekilde revize etti.

Şirket, hükümetin, daha yüksek riskli ev kredileri için bir ev kredisi garanti programı başlatmasının işlemleri artıracağını söyledi: Bu durumun bu yıl kredi işlemlerinde 1,4 milyon işlemle rekor kırılmasına sebebiyet verdikten sonra, 2023 yılında normalleşerek tekrar 1,2 seviyelerine geri dönüşü sağlayacağını belirtti.

Savills’in konut araştırma direktörü Lucian Cook, hükümetin “dikkate değer bir kaçış eylemi” gerçekleştirdiğini söyledi.

Şansölye, geçen haftanın bütçesinde damga vergisi tatili ve işten çıkarılma engelleri uzatırken, yıl ortasında aşağı yönlü riskleri önemli ölçüde azalttı ve toparlanmaya başlayacak bir ekonomiyle birlikte de yıl sonuna doğru fiyat artışının takip etmesinin imkanını açtı” dedi.

Hükümet’in iyileşme sürecindeki işletmeleri destekleme çabası doğrultusunda, faiz oranlarının pandemiden önce beklenenden daha uzun bir süre düşük kalması muhtemeldir. Savills, bunun geçen yılki keskin artışa rağmen konut fiyatlarında daha fazla büyüme için marj bıraktığını belirtti. Böylece, önümüzdeki beş yıl içinde yaklaşık %20’lik kümülatif bir büyümeyi de öngördüğünü söyledi.

Cook, “Ekonominin toparlanmasıyla fiyat artışının 2022’de %5 ile zirveye ulaşması bekleniyor. Ancak sonrasında ev kredileri maliyetleri esasları fiyat büyüme seviyeleri ve bunun bölgesel dağılımlarını etkiledikçe, artışlar yavaşlayacaktır” dedi.

Danışmanlık şirketi Capital Economics de bu yıl fiyatlarda %4’lük bir düşüşten %3’lük bir artışa doğru rakamlarını revize ederken, 2022 öngörüsü %2.5 artışla aynı kaldı.

Şirket, işsizlikteki artışın ve damga vergisi tatilinin sona ermesinin kümülatif etkisinin fiyatların düşmesine yol açmasının muhtemel olduğunu, ancak bu riskin de artık azaldığını belirtti. Damga vergisi tatilinin uzatılmasının dışında, daha büyük evlerde gerçekleşen daha yüksek fiyatların “metrekare savaşlarına” işaret ettiğini belirttiler. Kapanmalarla birlikte harcanamayarak biriken tasarruflar konut piyasasına yatırılmış gibi gözüküyor. İlk kez konut alanlar daha büyük depozitolarla alım yapmış gözüküyorlar.

Capital Economics emlak ekonomisti Andrew Wishart, “Mevcut kapanmalar sırasındaki yüksek tasarruflar, durumun talep üzerindeki etkisini sürdüreceği anlamına geliyor” dedi.

Makalenin orijinalini buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

 Çeviri: Baytu Realty