Geçen haftaki bültenimizden bu yana İngiltere’deki ekonomik ve politik iklim adeta bahar havasına geri döndü.

Önce mini bütçe ile alınan önlemlerin çoğu ters yüz edildi, sonrasında da Perşembe günü Başbakan’ın istifası ile tümden bir yön değişikliğine gidildi. İlki, kesinlikle piyasalara bir sükunet getirirken, ikinci gelişmenin etkilerini görmek biraz vakit alacaktır.

Ekonomik önceliklerdeki değişiklikler her zaman kişilerden önemli olmuştur. Mini bütçeyle alınan kararların kısmi revizyonundan sonra, pound ve beraberinde borsalar da yükseldi. Enflasyonun artık başta öngörüldüğü kadar hızlı yükselmemesi bekleniyor. Yatırımcılar kuşkusuz sevindirici bir haber. Bu,İngiltere Merkez Bankası’nın da üzerindeki taban faiz oranını yükseltme baskısını kaldıracaktır. Faiz oranlarının artmaması demek kredi ödemelerine etkisinden ötürü emlak piyasasını sarsan maliyet belirsizliklerinin de kısmen ortadan kalkması demek olacaktır. Bu da yatırımcılar için daha istikrarlı ve daha güven veren bir yatırım ortamı yaratacaktır.

Ancak, Birleşik Krallık ekonomisinde bu olumlu gelişmeleri sağlayan ilacın formülü ‘acı reçetede’ yazılı. Daha önce (yeni Başbakan) Rishi Sunak tarafından önerilen kurumlar vergisinde planlanan artış tekrar plana alındı. Enerji fiyatlarında uygulanması düşünülen 2 yıllık garanti süresi de, tekrar değerlendirilmek kaydıyla, altı aya indirildi. Yeniden değerlendirmeye açık olması itibariyle bireylerin bütçeleri üzerindeki uzun vadeli etkilerinin neler olabileceğini söylemek için henüz erken. Öte yandan, yatırımcılar için mutluluk verici bir haber, önerilen damga vergisi indirimlerine sadık kalınacak ve Sosyal Sigorta primlerinde de herhangi bir artış olmayacak olması.

Siyasi olarak olmasa da en azından ekonomik olarak bu değişiklikler pek çok kişide güven tazelemesi yaratacaktır. Daha da önemlisi, aşağıda ele alacağımız üzere, iyimserlik havasını daha da pekiştiren başka da bir dizi raporlar var elimizde.

Rightmove Konut Fiyat Endeksi

Rightmove’un Ekim ayı konut fiyat endeksi, ortalama konut fiyatlarının aylık olarak artmaya devam ettiğiniortaya koyuyor. Firma, hükümetin mini bütçesinden sonra piyasada hakim olan belirsizliğe rağmen, “piyasaya çıkan mülklerin ortalama fiyatının ayda +%0,9 (£3398) artarak £371.158 ile yeni bir rekora ulaştığını bildirdi”.

Yıllık bazda oran, geçen ayki +%8,7’den Ekim’deki +%7,8’e hafifçe düştü, ancak bu büyük ölçüde geçen yıl bu zamanlardaki hızlı fiyat artışlarına da bağlı bir düşüş verisi. Şirket, “satılık mevcut mülklerin fiyatını aşağıya çekecek bir pazar işareti görmediğini ” ve “satılık mülk kıtlığının fiyat artışlarına süreklilik kazandırdığını” yazıyor.

Bulgular ve alıntılar:

• Bölgesel düzeyde, en güçlü aylık konut değer artışları sırasıyla +%1,9 ve +%1,0 ile Londra ve Güney Doğu’da gerçekleşti. En güçlü yıllık konut değer artışları Yorkshire & Humber (+%10,1), Galler (+%10) ve West Midlands’da (+%9,8) elde edildi.
• Satış rakamı üzerinden fiyat indirimi talep eden mülklerin sayısı geçen aya göre +%2 artarak %23’e yükseldi, ancak bu “hala pandemi öncesi beş yıllık ortalama olan %32’den çok daha düşük.”
• Kasım ve Aralık ayları mevsimsel olarak satış rakamı üzerinden fiyat indirimlerinin talep edildiği bir aydır. Bu mevsimsel fiyat değişikliklerini diğer piyasa faktörlerinden kaynaklı değişikliklerden ayırt etmek önemli.
• Ortalama kredi faiz oranlarındaki hızlı artış, ev değiştirmeyi düşünen belli bir kesimin planlarını ötelemesine ve önümüzdeki birkaç haftanın, ayın nasıl gelişeceğini görmek için bekleyişe geçmelerine neden oldu. Genel talep, geçen yılın aynı dönemdeki iki haftasına kıyasla son iki haftada -%15 düştü. Ancak talep yine de 2019’un daha normal pazarından +%20 daha yüksek.”

ALIRKEN KAZANMAK İÇİN SON GÜNLER OLABİLİR!

Siz de Rightmove Konut Fiyat Endeksi verilerine göre yılda +%10,1 konut değer artışları sunan Yorkshire & Humber bölgesindeki Leeds şehrinde bir yatırım yapmak isterseniz, Springwell Gardens projemizi takibe alın. 24 Ekim’de sonlanacak kampanyamız bir hayli ilgi gördü. Düzenli güncellenen satış listemizde, kampanya kapsamında yapılan satışları da hafta sonuna kadar görüntüleyebiliyor olacaksınız. Şu ana kadar projemizdeki 223 dairenin %10’u Türk yatırımcılar. Projede kalan daire sayımız 50’nin altında. Kampanyamızı 29 Ekim Cumartesi’ye kadar uzatmak için proje finansını sağlayan kuruluşla görüşmelerimiz gün boyunca devam edecek.

İngiltere’nin en yüksek kira artışları gören bölgesindeki projemizde 2021’den 2022’ye resmi değerleme kuruluşu rakamlarına göre metrekare fiyatları %14 artmış durumda. Geçen seneden burada alım yapan yatırımcılarımız hali hazırda yatırdıkları %10’dan fazla değer artışı gördüler bile. Siz de bu hafta bir alım yaparak, inşaat bitimine kadar sadece %10 ödeyip, inşaat bitim tarihi Aralık 2023’e kadar dövizinize %100’lere varan artışlar elde etmek isterseniz, kampanya kapsamında bir alım yapabilmek için bizimle hızla iletişime geçin.

Konuyla ilgili videomuzu resme tıklayarak izleyebilirsiniz.

Kiralık konut arz ve talebi

Son günlerde, kiralık mülk arzının hala pazarın talep ettiğinin çok altında olduğuna dair verileri daha da pekiştiren bir dizi rapor yayınlandı. Sky News, 2019 ve 2022’deki konut stoklarının bir kıyaslamasınıyayınladı. “Eylül 2019’da, ortalama kira bedeli £1.290 olan 120.610 adet yeni, kiralık ilan vardı… Geçen ay, İngiltere’deki kiralık konut sayısı 2019 sayılarından neredeyse üçte bir oranında daha düşüktü. Fiyatlarsa %20 daha yüksek”. Araştırma ayrıca, “İngiltere’nin en büyük 20 şehrinin tümünde” kiralık konut ilanları sayısının düştüğünü gösteriyor. Bunların yarısında düşüş %40’ın dahi üzerinde”.

Sky News ayrıca, “artan talep nedeniyle kiralar üzerindeki yukarı yönlü baskının daha da arttığını” bildiriyor… Ev arkadaşı bulma hizmeti sunan SpareRoom’dan alınan verilerin analizi, Birleşik Krallık’ta kiralık konut ilanı başına ortalama sorgu sayısının Eylül 2019’a göre neredeyse dört kat fazla olduğunu gösteriyor. Yüksek talep ve düşük arz kombinasyonu, kaçınılmaz olarak ortalama kira değerlerinin daha da yükselmesini sağlayacaktır.

Bulgular ve alıntılar:

• Kiralanabilir konut sayısındaki en büyük düşüşlerin yaşandığı şehirler sırasıyla; her ikisinde -%52 düşüş görülen Bradford ve Hull, Sunderland (-%50), Newcastle (-%49), Manchester (-%40), Londra (-%35) ve her ikisinde de -%29 düşüş görülen Leeds ve Birmingham şehirleri.
• Bazı şehirlerde kiralık konut pazarındaki rekabet diğerlerine göre daha fazla. “Sunderland’de, Eylül 2019’a göre neredeyse 10 kat daha fazla insan kiralık konut reklamlarına bakıyor. Bradford’da rakamlarda altı kat artış oldu.”
• Daire paylaşım sitesi SpareRoom’a göre, “Her zamankinden daha fazla oda arayan insan var. 2012’den beri hiç olmadığı kadar az oda var ve sonuç olarak kiralar rekor seviyelere yükseldi”.
• İngiltere’nin en büyük 50 kasaba ve şehrinin her biri kiralarda artış gördü. 2022’nin 3. çeyreğinde 2021′in 3ncü çeyreğine göre en çok kira artışı gören şehirler sıralamasında en büyük sıçramayı Edinburgh (+%31) elde ederken onu Sunderland (+%22) ve Glasgow (+%21) takip etti. Londra sıralamada +%18 artışla yer aldı.

Haklı gururumuz: Horizon Sunderland

2020 yılında, pandeminin başında Horizon Sunderland projemizi satışa sunmuştuk. O projemizde, Türkiye yetkilerini alarak sonradan satış sürecine girmiş olmamıza rağmen projedeki dairelerin %10’dan fazlasını Türk yatırımcılara ulaştırmıştık. 3 yıl kira güvencesi sunan projede kontrat tarihi 3ncü yılına giren yatırımcılarımız 3ncü yılın tüm kirasını peşin alma sürprizi ile karşılaştılar. Hep olumsuz sürprizlere alışık olunan emlak sektöründe bu mutluluğa vesile olduğumuza sevinmişken, şimdi de yukarıdaki istatisitk verilerle mutlu olduk. 

Horizon Sunderland’i pazarlamaya başladığımızda bir çok kişi ‘Neden Sunderland?’ demişti. Ne öngördük ve ne söyledikse, bugün rakamların dediklerimizi desteklemiş olduğunu görüyor ve bunun gururunu yaşıyoruz. Her zaman söylediğimiz gibi, en iyi bildiğimiz yer (Londra?) her zaman en karlı yatırım yeri olmayabilir. Bir kez daha düşünün, araştırın ya da Baytu Realty gibi, sizin için bunu yapan ve size bir şey satmak için değil, sizleri karlı yatırımlarla buluşturmak için çabalayın firmalarla yatırımlarınıza yön verin, bizimle iletişime geçin.

Ulusal İstatistik Kurumu (ONS) verileri: Enflasyon ve konut fiyatları

19 Ekim’de ONS iki önemli rapor yayınladı. İlk olarak, yaşam maliyetlerine ilişkin son rakamlar, TÜFE enflasyon oranının Eylül ayında +%9.9’dan +%10.1’e yükseldiğini gösterdi. Bu, öncelikle gıda fiyatlarındaki artışlardan kaynaklandı. Değişiklik sadece marjinal ama yine de son tarihsel standartlara göre oldukça yüksek. Kasım ayında taban oranında muhtemel olarak daha büyük bir artışı tetikleyebilir. Enflasyonla ilgili şu anda tek iyi haber, bir önceki Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng’in Eylül mini bütçesinde ortaya koyduğu değişikliklerin rafa kaldırılmasıyla enflasyonun daha az artmasının beklenmesi. 18 Kasım’da Uluslararası Para Fonu, Jeremy Hunt’ın bu planları tersine çevirmesini övdü ve “açıklamalarının mali disipline bağlılığı ortaya koyduğunu ve enflasyonla mücadelede maliye ve para politikasının daha uyumlu hale getirilmesine yardımcı olduğunu” belirtti.

Diğer ONS raporu, Ağustos ayına kadar olan 12 ayda yıllık ortalama +%13,6 artış gösteren Konut Fiyat Endeksiydi. Bu, diğer birçok endeksten çok daha yüksek, ancak Temmuz ayındaki +%15,5 verisine göre daha düşük. Ancak o zaman da kurum, bu rakamların olağan dışı bir yükseklik arz ettiğini belirtmişti. Bunun ardında yatan neden, bir önceki yıl Temmuz 2021’deki Damga Vergisi tatilinin bitişinden kaynaklı piyasadaki olumsuzluğun çarpıtmış olduğu rakamlarla karşılaştırılıyor olmasıydı. ONS, Ağustos ayına ilişkin yıllık rakamın Temmuz ayına göre daha düşük olmasına rağmen, “mevsimsellikten arındırılmış olarak, 2022 yılında Temmuz’dan Ağustos’a, İngiltere’deki ortalama konut fiyatlarının 1 ayda +%1,1 arttığını” yazıyor.

Bulgular ve alıntılar:

• Ağustos 2022’de ortalama Birleşik Krallık konut fiyatı £296.000 idi ve bu, geçen yıl bu zamana göre £36.000 daha yüksek.
• En yüksek değer artışı kazancı Galler’de görüldü (+%14,6). Onu İngiltere (+%14,3), İskoçya (+%9,7) ve Kuzey İrlanda (+%9,6) izledi.
• Güney Batı, yıllık konut fiyatlarındaki en yüksek artışa sahip bölge oldu. Ortalama fiyatlar Ağustos 2022’ye kadar yılda +%17,0 arttı. Diğer güçlü performans gösteren bölgeler; East Midlands (+%16,9), Kuzey Batı (%+15.3) ve Güney Doğu (%+14.8) oldu.
• Yıllık en düşük konut fiyatı artışı, ortalama fiyatların yıl boyunca +%8,3 arttığı Londra’da gerçekleşti.

Bültene kayıt olmak için aşağıdaki formu doldurabilirsiniz.