Son günlerde yayınlanan dört yeni raporun da teyit ettiği üzere konut pazarında iyileşme süreci devam ediyor. Ekonomik krizin başında öngörülen konut fiyatlarında bir çakılma beklentisi, artan tüketici güveni, konut kredisi (mortgage) faizlerindeki düşüşün devam etmesi beklentisi ve de düşmekte olan enflasyonla birlikte pazarda hareketliliği tetiklemiş gözüküyor.
Gerek Nationwide gerekse Zoopla pazarın genel durumuna dair artık çok daha olumlu, umut verici benzetmeler yapıyorlar. Satış sayıları arttıkça beraberinde artan pazar güveninin olağan bir neticesi olarak, krizin başlarındakine göre daha olumlu yönde revizyonlar gelmeye başladı.
Kira pazarındaki rakamlar da yatırımcılar açısından umut verici gözüküyor. Hem Rightmove hem de Homelet verileri gösteriyor ki kira artış değerleri enflasyon ile paralel seyrediyor. Veriler, 2019 kiracı talep oranlarının %50 üzerinde olan yoğun bir talep ve son derece kısıtlı kiralık konut arzını ortaya koyuyor.
Konut Fiyat Endeksleri –Nationwide & Zoopla
Nationwide’ın Konut Fiyat Endeksi, “Konut fiyat artışları Nisan ayında stabilize oldu” şeklinde net bir başlıkla çıktı. Bu özellikle çok anlamlı! Zira Nationwide tüm kredi kuruluşları, emlak firmaları ve Ulusal İstatistik Kurumu verilerine göre en olumsuz verileri veren firmadır. Firmanın, yedi aydan sonra ilk defa geçen yılın aynı ayına göre konut fiyatlarının +%0,5 artmış olduğunu ifade etmesi bu açıdan çok umut verici. Bu artışla birlikte de firma konut fiyatlarının bir önceki yıla göre gerileme oranının -%3,1’den -%2,7’ye düştüğünü belirtiyor. Bu rakam birçok başka sektör kuruluşunun verdiği rakamlardan daha olumsuz. Genel olarak pazardaki herkes artık daha olumlu rakamlara dönüşten bahsediyor.
3 Mayıs’ta yayınlanan Zoopla Konut Fiyat Endeki de yıl sonu tahminini olumlu yönde revize ederek -%5’den -%1’e çekti. Firma, pazardaki hareketliliğin bu şekilde devam etmesi halinde de 2023 yılı konut satışları toplam değerinin 1 milyon poundu geçebileceğini belirtti.
Bulgular ve alıntılar:
· Nationwide, mutlak ortalama konut fiyatlarının Mart ayındaki 257.122 pound seviyelerinden Nisan ayında 260.441 pound seviyelerine yükseldiğini belirtiyor. Zoopla da çok benzer bir rakamla ortalama ulusal konut fiyatını 259.700 pound olarak hesaplıyor.
· Nationwide’ın Baş Ekonomisti Robert Gardner, rakamlarla ilgili olarak şunları söyledi: “Yıllık konut fiyatı artışı Nisan ayında -%2,7 ile negatif kalırken, toparlanmanın ilk işaretleri görülmeye başlandı”.
· Zoopla şöyle yazıyor: “Konut piyasasındaki fiyat dengelenmesi büyük oranda geride kalmış gözüküyor. Piyasa göstergelerine göre, talepteki istikrarlı artış, yeni satışları ve düzenli bir pazar toparlanmasını beraberinde getiriyor. Bu da bu noktadan sonra artık pazarda konut fiyatlarında daha büyük çaplı bir fiyat ayarlaması olması olasılığını hayli azaltıyor”.
· Paskalya tatilinin ardından bu yıl en yüksek seviyelerine ulaşan konut talebi 2019 seviyelerine göre +%14 daha yüksek.
Aralık 2023’de teslim edilecek olan Yorkshire ve Humber bölgesindeki Springwell Gardens projemizden bugüne kadar Türkiye’den otuza yakın yatırımcı alım yaptı. 223 dairelik projede inşaat firması elinde kalan daire sayısı bugün 50’nin altında. Topraktan giriş yapmış yatırımcılara ait olup, 31 Mart 2023 itibariyle satışa çıkan , inşaat firmasının dahi elinde kalmamış olan fiyat aralıklarındaki dairelerden birinde yatırım yapabilmek üzere kaydolmak isterseniz, bize yazın.
Rightmove Kira Trendleri çalışması
Rightmove’un 2023 yılı 1. Çeyrek Kira Trendleri çalışmasına göre Birleşik Krallık’taki ortalama kira artış oranı +%9,4 ile mevcut enflasyon oranına denk. Oran aynı yayının 2022’nin son çeyreğindeki +%9,7 hesaplamasının biraz gerisinde. Ancak yine de son derece sağlıklı bir seviyede ve ulusal kira ortalamasını (Londra hariç) aylık 1.190 pound seviyelerine taşımış durumda.
Bu süregelen artıştaki en önemli faktör Rightmove’un “çok kısıtlı” kaldığını belirttiği sınırlı arz ve güçlü talep. Kiralanacak mevcut mülk sayısı geçen yıla göre +%6 daha fazla ancak buna rağmen kiralık konut arz seviyeleri 2019 yılında görülen genel seviyelerin -%46 altında seyrediyor.
Bulgular ve alıntılar:
· Yeni kiracılar için (Londra dışında) talep edilen ortalama kiralar art arda 13 çeyrektir artıyor.
· Kiracılar arasındaki rekabet geçen yıla göre -%2 azaldı, ancak yine de 2019’daki seviyenin iki katından fazla (+%173).
· Kiracı talebi geçen yılın bu zamanına göre +%4 ve 2019’a göre +%48 daha yüksek.
Homelet Kira Endeksi
Homelet’in Nisan Kira Endeksi de Birleşik Krallık genelinde kira artışlarının son derece sağlıklı bir artış seyrinde olduğunu gösteriyor. Yıllık ortalama büyümeyi +%9,9 ve ay üstü ay olarak da +%1,3 olarak hesap ediyor.
En son verileri yorumlayan Homelet ve Let Alliance CEO’su Andy Halstead konuyla ilgili olarak, “Kira bedelleri, her bölgede aylık ve yıllık bazda artışlar sergileyerek, genel olarak yükselmeye devam ediyor. Her gün kiracıların uygun kiralık mülk bulmakta zorlandıkları haberlerini alıyoruz. Ev arayışındaki kiracıların teklif yarışı neticesinde çoğu ev sahipleri talep ettikleri kira bedellerinin üzerinde rakamlara evlerini kiralayabiliyorlar.
Bulgular ve alıntılar:
· Birleşik Krallık’ta yeni kira kontratı yapan kiracılar için ortalama kira bedeli yıllık +%9,9 artışla aylık £1.199 seviyelerine çıktı.
· Piyasadaki kiralık mülklerin miktarında ani bir artış olacağına dair bir belirti yok. Bu nedenle müstakbel kiracıların beğendikleri evi tutabilmek için birbirleriyle yarışmaya devam edeceği, kiralık mülkü olan konut yatırımcılarının da bundan fayda sağlayacağı bir konut ekonomisinin süregeleceği görülüyor.