Bu haftanın sektörel bültenine, sektörde yine bir çok rekora imza atıldığını gösteren Rightmove’un en son konut fiyat endeksine bir göz atarak başlayacağız.
Rapora göre, Birleşik Krallık’ta ortalama konut değerleri tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkmakla kalmadı aynı zamanda üç aylık periyotta en büyük fiyat artışının da gerçekleşti. Ayrıca, satışa çıkış fiyatına ve hatta daha yukarısında fiyatlarla satılan konut satısı da en yüksek oranını kaydetti. Rapor, ekonomik dalgalanmaların önümüzdeki aylarda fiyat artışını yavaşlatabileceğinibelirtmekle beraber, mevcut stok kıtlığı göz önüne alındığında, önemli veya sürekli bir düşüş görmeyi beklenmediğini ortaya koyuyor.
İkinci başlığımızda, kiracılar için giderek daha önemli hale gelen iki önemli fayda sunan yeni inşa edilmiş veya yakın zamanda yenilenmiş konutların artan popülaritesine bakıyoruz. Yeni dönemde öne çıkan bu iki önemli faydadan bir tanesi enerji verimliliği. Bir diğeri de konut içinde bir ofis alanı olması ve dijital altyapı, İnternet hızının kalitesi, ki bu Rightmove’un 2022 ve sonrasında da devam etmesini beklediği evde çalışmanın devam eden popülaritesinden kaynaklanan bir trend.
Son olarak, emlakçıları ve konut kiralama acentelerini temsil eden sektör kuruluşu Propertymark’ın en son konut piyasası raporuna bakacağız. Rapor, konut talebinin son derece yüksek olduğunu, ancak piyasadaki mülk arzının kademeli olarak iyileşebileceğini tespit ediyor. İşlem rakamları genellikle güçlü seyrediyor, bu da alıcılar, satıcılar ve onları destekleyen acenteler için önümüzde yine yoğun bir yılın olabileceği anlamına geliyor.
Rightmove’un Nisan Konut Fiyat Endeksi
Rightmove, neredeyse her yeni duyurusunda yeni rekorlar anons ediyor gibi gözüküyor. Geçen hafta, kiraların şimdiye kadar kaydedilen en hızlı yıllık artışını duyururken, bu hafta da ev fiyatlarının yeni rekor seviyelere ulaştığını belirterek başladı. Nisan Endeksi, Birleşik Krallık ortalamasını £360.101 olarak belirlerken, bu da aylık %1.6’lık, yıllık %9.9’luk bir artışı temsil ediyor.
Şirketin emlak verileri direktörü Tim Bannister şunları söyledi: “2022 yılı, üç ay üst üste kırılan yeni fiyat rekorlarıyla geçen yılın damga vergisi tatili ile doping almış olan pazar rakamlarından bile daha büyük bir fiyat artış ivmesiyle başladı. Mülklerin %53’ü satışa çıkış rakamlarından veya üzerinde rakamlardan satılırken, bugüne kadar görülen en yüksek seviyeleri görmüş oldular”.
Kuşkusuz yatırımcılar, artan yaşam maliyetlerinin önümüzdeki aylarda satın alınabilirliği kısıtlayacağı konusunda ekonomistlerin uyarılarını göz ardı etmeyeceklerdir. Rightmove da fiyat artışlarının muhtemelen yavaşlayacağını kabul ediyor, ancak “yılın ikinci yarısının birkaç ayında görülebilecek mevsimsel mütevazi fiyat düşüşleri bir yana, piyasada mevcut talep karşısında stoklardaki rekor düşük seviyelerin çekişmesinde, fiyatların artan yaşam maliyetlerinden kaynaklı olarak çok olumsuz etkilenmeyeceğini düşünüyor. Kuşkusuz, bu yıl her zamankinden daha önemli bir yıl olacak”.
Bulgular ve alıntılar:
- “Son üç ayda £19.000’u aşan fiyat artışı, kayıtların başlamasından bu yana herhangi bir üç aylık dönemde görülen en büyük artış.”
- “2007’den bu yana tüm bölgeler ve tüm pazar kategorilerinin hepsinde birden fiyat artışları görülen ikincidönem bu.”
- “Mülkler her zamankinden daha hızlı ve 2019’un daha normal piyasasına göre iki kat daha hızlı satılıyor.”
- “Sınırlı satılık stok için yüksek alıcı talebi, fiyat artışının yavaşlayabileceğini, ancak sürekli fiyat düşüşlerinin olası olmadığını gösteriyor.”
Değişen kiracı beklentileri
Covid pandemisi sırasında kiracıların öncelikleri değimişti. Şimdi de pahalılaşan yaşam koşulları neticesinde enerji maliyetleriyle ilgili endişeler artıyor gözüküyor. Kiracıların, ısınma maliyetlerini düşük tutacak enerji verimliliği yüksek mülkleri daha fazla tercih etmeye başladıklarını daha önce konuşmuştuk. Bu konuda, hem kredi kuruluşlarının hem de yatırımcıların dikkat ettiğini gösteren çok sayıda kanıt var. Bu hafta Property Reporter dergisi, mevcut ‘yeşil konut kredisi’ sayısında %18’lik bir artışı vurgulayan Defaqto’nun verilerini yayınladı. Benzer şekilde, Savills kısa süre önce alıcıların düşük karbonlu teknolojilerle donatılmış evler için önemli ölçüde daha fazla ödemeye istekli olduklarını duyurdu.
Ancak, kiracıların daha yeni ve yakın zamanda yenilenmiş mülkleri tercih etmesinin tek nedeni enerji verimliliği değil. Rightmove’a göre, evden çalışma eğilimi 2022’de devam edecek. Bu da iyi ulaşım bağlantılarına sahip merkez dışı mülklerin popüler olmaya devam edeceğini ve ‘ev-ofis’ alanı sunan, dijital, internet altyapısı güçlü konutların öneminin artacağını gösteriyor.
Bulgular ve alıntılar:
- Yeşil konut kredileri, enerji verimliliği yüksek mülkler için daha iyi koşullar barındıran konut kredileri olarak göze çarpıyor. Property Reporter, “En büyük değişiklik, ‘Buy-to-Let’ yani kiraya verme amaçlı yatırımcı alıcılara yönelik kredi sayılarında kendini ortaya koyuyor. Geçen Ekim ayında yalnızca 85 adet olan‘yeşil konut kredileri’ bugün piyasada 292’ye çıkmış durumda.”
- Savills, ısı pompalı evlerin bölgesel ortalamalara göre %59 fiyat avantajı sağladığını belirtiyor. Potansiyel alıcılar arasında, “neredeyse üçte biri (%32), bir yıl öncesine göre EPC (enerji verimlilik) değerlerine daha fazla önem verdiklerini belirtti” dedi.
- Rightmove verilerinden alıntı yapan ‘Estate Agent Today’ isimli İnternet emlak sitesi, Şubat 2020’de trafiğinin %40’ının şehir merkezlerinden taşınmak isteyen insanlardan geldiğini bildiriyor. Şubat 2022’ye kadar bu oran %50’ye yükseldi. İyi bağlantılara sahip banliyö kasabalarındaki mülklerin “çok fazla talep gördüğü” tespitini yapıyor.
Yeni arz beraberinde yeni talebi getiriyor
Son aylarda da son birkaç yılda olduğu üzere sektör yorumcuları, ev fiyatlarındaki ve kira değerlerindeki devam eden artışın, temelde, piyasada mevcut ev arzının çok ötesine geçen talebin bir sonucu olduğu tespitini yapıyorlar. Ancak, emlakçıları ve konut kiralama acentelerini temsil eden üyelik kuruluşu Propertymark’ın son konut raporu, nihayet arzda hafif bir artışa tanık olabileceğimizi gösteriyor.
Kuruluş, raporuna “Acentelerin stokları hala tarihi derecede düşük seviyelerde olmasına rağmen, piyasaya daha fazla yeni mülk geliyor ve bunların gelişiyle birlikte yeni alıcılar da pazara giriş yapıyor” diyerek başlıyor. “Mart ayında anlaşmaya varılan satışların sayısı, kayıtlı uzun vadeli ortalamamızın biraz üzerinde. Piyasaya çıkan mülklerdeki artış, Nisan ve Mayıs’ta devam etmesini umduğumuz bir trend.” diye ekliyor.
Acenteler işlem sayılarındaki yükselişi memnuniyetle karşılayabilir, ancak bu illa da fiyat trendlerinde bir değişiklik olduğunu göstermez. Çünkü yine bu son rapora göre talep de beraberinde artıyor.
Bulgular ve alıntılar:
- “Propertymark’a bağlı emlak ofislerine kaydolan ortalama yeni potansiyel alıcı sayısı Şubat’ta 67’den Mart’ta 84’e yükselerek, 100 kayıtla en yüksek ay olan Ocak sayılarına yaklaştı.”
- “Üye acente şubelerindeki satışa çıkan ortalama mülk sayısı, Şubat ayında 23’e kıyasla 22 oldu ve sabit bir seyir izledi.”
- Şimdilik, pazar halen bir satıcı pazarı! Propertymark, “satışların %84’ünün istenen fiyatta veya üzerinde fiyatlarla anlaşmaya varıldığını” bildiriyor. Bunun, anketlerini tutmaya başladıkları Eylül 2013’ten bu yana kaydettikleri en yüksek rakam olduğunu da ekliyorlar.
• Propertymark’ın raporunun tamamını incelemek için buraya tıklayın