İngiltere ekonomisinde de global ekonomik sancıların yansımaları görülüyor. Ancak, bunların konut piyasası üzerindeki etkilerini değerlendirmek zor. Kısmen bu zorluğun nedeni, çeşitli emlak kuruluşları ve kredi kuruluşlarından gelen verilerin kafa karıştırıcılığı.
Örneğin, Britanya Konut raporunda bölgesel konut edindirme kurumu ‘Yorkshire Building Society’, ev satın alanların %27’sinin finansal belirsizlikler nedeniyle satın alma kararını ertelediğini duyurdu. Benzer şekilde, Propertymark emlak sitesi de kısa süre önce pazarın soğumaya başladığını ve daha mevsimsel normlara döndüğünü gösteren rakamlar yayınladı. Öte yandan Goodlord, kiralama piyasasının şimdi her zamankinden daha güçlü göründüğünü bildirdi. Handelsbanken ise yatırımcılar arasında artan bir iyimserlik olduğunu belirtti.
Çelişkili raporlardan dengeli ve anlamlı sonuçlar çıkarmak asla kolay değildir; her zaman bir bilimden çok bir sanattır. Bununla birlikte, belirli temel ekonomik prensipler üzerinden ilerlemek her şeyi daha net kılar. Sınırlı arz, yüksek kira talebi ve kira büyümesi, fiyatların artışları ve fiyat hareketliliklerindeki geçmiş verilere dayalı bölgesel modellemeler. Bu temel verilere bakıldığında, Birleşik Krallık’ın yatırımcılara hala istisnaifırsatlar sunduğu açıktır. Bu fırsatlara işaret eden İngiltere medyasındaki değerlendirmelerin İngiltere halkına yönelik olduğu da unutulmamalıdır. “enflasyonun ötesine geçen karlılıklar” mevcuttur dendiğinde, bu enflasyon etkisinin pound’la fiyat artışı anlamına geldiği ve bunun da Türk Lirası’ndan gelerek yatırım yapanlar için ekstra bir avantaj sunacağı aşikardır.
Propertymark pazar verileri
Geçen hafta, HMRC verileri emlak işlemlerinde yıllık %55’lik bir düşüş olduğunu gösterdi. Bu karşılaştırma yanıltıcı olabilir zira Haziran 2021’deki piyasa hareketliliğinin arkasında büyük oranda damga vergisi tatilinin etkisi vardı. Bununla birlikte, pazarın kesinlikle değişmekte olduğu anlaşılabiliyor.
Aynı zamanda, Propertymark, “Birleşik Krallık genelinde yüksek talebin gevşediğinin ilk doğrulanmış göstergelerini” sunan konut raporunu yayınladı. Normal bir yılda, ilkbahar, konut emlak piyasası için en yoğun sezondur. Genel işlem sayıları hala nispeten yüksek olsa da, talebin gerçekten de ilkbaharda zirve yapmış olabileceği görülüyor. Bir yerde, yıllık bir modelin kısmen tekrar ettiği düşünülebilir.
Arz hala ciddi şekilde kısıtlı! Ancak talebin gevşemesi neticesinde fiyat artışları yavaşlayabilir. Alıcıların fiyatlar üzerinde pazarlık etmesi normaldir. Son dönemde bu pazarlıkları daha keskin yaptıklarına dair kanıtlar var. Propertymark, “Üye emlak firmalarından alınan verilere göre satışların %27’sinde ilana çıkış rakamının altında anlaşılmış. Bu, Mart ayındaki %15’in hayli üzerinde”.
Bulgular ve alıntılar:
- HMRC verilerinden alıntı yapan finans haberleri sitesi ThisIsMoney, “konut işlemlerinin Haziran ayında 2021 damga vergisi tatilindeki işlemlere oranla %55 düştüğünü” bildirdi.
- Propertymark şöyle yazıyor: “Haziran ayında kayıtlı emlak firmalarına gelen yeni alıcıların sayısı, kış aylarında görülen seviyeleri yansıtıyor gibi görünüyor. İlkbaharda bu rakamlar bir zirve yapıyor. Emlakçıların geleneksel bir piyasadan beklediği hareket de bu”.
- “Bu eğilime paralel olarak, mülk başına ortalama konutu görme sayısı Nisan’da 6,2’den Haziran’da 4,4’e düştü. Bu da%29’luk bir düşüş”.
- Propertymark CEO’su Nathan Emerson şunları söyledi: “Bu yaz mevsimsel trendlerin geri döndüğünü görüyoruz. Pazardaki bu yavaşlama, satın alınabilecek evlerin sayısının artmasını sağlıyor. İlginç bir şekilde, elde edilen fiyatlarda ince ama çarpıcı bir değişiklik var”.
Springwell Gardens’ın %10’u hızlı davranan Türk yatırımcılara ait. Siz de yerinizi alın, geç kalmayın!
Türk yatırımcıların da ilgi gösterdiği Springwell Gardens projemizle ilgili aşağıdaki videomuzu izlemenizi tavsiye ederiz. Projemiz, binlerce çalışanın bulunduğu Leeds şehri iş bölgesinin hemen yanında ve şehir merkezine sadece 12 dakika yürüme mesafesinde. Tamamen, yanı başındaki maaşı ve konumu itibariyle en sorunsuz kiracı kitlesi binlerce beyaz yakalıya hitap eden bir konut projesi. ₺4.000.000 yatırımla aylık ₺20.830 ve her ay artan dövizle kira getirisi elde etmek isterseniz, buraya tıklayarak sizinle iletişime geçmemiz için bize whatsapp üzerinden mesaj atabilirsiniz.
Youtube videomuzu buraya tıklayarak izleyebilirsiniz (toplam seyir süresi 3dk 33sn).
Hala yatırımcı pazarında mısınız?
Propertymark’ın bulguları, piyasada kademeli bir yavaşlamanın göstergesi olabilir. Ancak yine de çok kesin olarak emin olamayız. Buna karşılık, GetAgent karşılaştırma sitesinde yakın zamanda yayınlanan bir blog yazısı, bazı bölgelerde “neredeyse beş evden birinin 14 gün içinde satıldığını” ve bu rakamın ülke genelindeonda bir civarında olduğunu öne sürdü. “Zaten belirsiz bir ekonomik görünüme ilaveten bir dizi faiz artışlarına rağmen, konut piyasasındaki patlama çok az yavaşlama işareti gösteriyor” diye ekliyor.
Duyuru, Goodlord’un geçen hafta yayınladığı ve hayat pahalılığının kiralık konut piyasasının yatırımcılar açısından cazibesini azaltmadığını tespit eden görüşle paralellik gösteriyor. Söz konusu raporun verileri, “geçen yılın aynı dönemine kıyasla yeni kiracı hacminin önemli ölçüde arttığını” gösteriyor. Rakamsal olarak pazar yıllık bazda %22 artışla son derece aktif bir dönem geçiriyor.
Bulgular ve alıntılar:
- GetAgent şunları yazıyor: “Birleşik Krallık’ı bir bütün olarak analiz ederken, satılık olarak listelenen tüm evlerin %11’i sadece iki hafta içinde satıldı”.
- “İskoçya şu anda en sıcak konut pazarı! 14 gün içinde satılan yeni evlerin sayısı %18’e kadar çıkıyor. Diğer istatistikler, Güney Batı’da mülklerin %13’ünün iki hafta içinde satın alındığını oysa Galler, Batı Midlands ve İngiltere’nin Doğusunda bu oranın %12 olduğunu gösteriyor”.
- GetAgent CEO’su Colby Short şöyle yazıyor: “Alıcı talebi yüksek seviyelerde seyretmeye devam ediyor.Mülk değerleri henüz herhangi bir düşüş belirtisi göstermiyor”.
- Goodlord COO’su Tom Mundy şunları söylüyor: “Piyasa geçen yılın aynı dönemine göre önemli ölçüde daha hareketli. Pazar için en yoğun aylardan bazılarının tam ortasındayız ve pazarda en ufak bir yavaşlama belirtisi görünmüyor”.
Yatırımcılar Arasında Yüksek Güven
Farklı kaynaklar çelişkili sinyaller gönderiyor gibi gözükse de bu yatırımcıların gözünü korkutmuyor gibi görünüyor. Yorkshire Building Society’deki kredi direktörü Ben Merritt’in açıkladığı gibi, talebin gücü ve arz üzerindeki sınırlar hala fiyat artışını körüklüyor. Merritt şöyle yazıyor: “Ekonomik iklime rağmen, konut fiyatlarının artmaya devam etmesi ve talebin arzdan çok daha fazla kalması konut piyasasında arz sorununun ne ölçüde olduğunu açıkça ortaya koyuyor”.
Arz yetersizliği, yüksek talep ve rekor fiyat artışı neticesinde yatırımcıların iyimser hissetmeleri şaşırtıcı değil. Handelsbanken UK tarafından ev sahipleri üzerinde yakın zamanda yapılan bir anket, “ev sahiplerinin yarısının konut ve ticari emlak talebine olan güven arttıkça önümüzdeki yıl içinde yeni satın almaları planladığını” ortaya koydu. Diğer ev sahipleri mevcut mülkleri iyileştirmeyi planlarken yalnızca küçük bir azınlığın mülklerini satma niyeti var.
Bulgular ve alıntılar:
- “Profesyonel ev sahiplerinin %49’u – en az dört mülke sahip olanlar – daha fazla satın alma yapmayı planlıyor. Bunların %8’i portföylerinin kalitesini iyileştirmeye yatırım yapmayı planlıyor ve uzun vadeli yatırım olarak konut piyasasına olan kalıcı güvenlerinin altını çiziyor”.
- “Ev sahiplerinin %86’sı önümüzdeki 12 ay içinde konut talebinin artmasını bekliyor”.
- “Daha fazla mülk almayı düşünen yatırımcılar, emlak sektörünün farklı bölge ve ürün türlerinden de satın almalarla yatırımlarını çeşitlendirme arzusunda olduklarını ifade ediyorlar. Neredeyse dörtte üçü (%73) satın alma planlarının emlak piyasasının farklı bölgelerine yayılmaya odaklandığını söyledi”.
- Handelsbanken’in Birleşik Krallık Baş Ekonomisti James Sproule şunları söyledi: “Son dönemdeki konut fiyatlarındaki artış, ekonomik darboğaz ve hayat pahalılığına karşın konut piyasasının direncini ortaya koydu. Çalışma alışkanlıkları pandemi sonrası dünyaya uyum sağlamaya devam ederken ve insanlar büyük şehirlere geri dönmeye çalışırken, ev sahipleri kiralık mülk sıkıntısının fiyatları canlı tutmaya devam edeceğini tahmin ediyor”.